Bugun...


MUSTAFA YÜREKLİ: Türkiye ABD üslerini 25 Temmuz 1975'te nasıl kapattı?
ABD şokta idi. Olayı bir şaka sandı. Ama Türk Devleti şaka yapmıyordu. İktidar ve muhalefet söz konusu devletin bağımsızlığı olunca kenetlenmişlerdi.

facebook-paylas
Tarih: 17-01-2020 23:50
MUSTAFA YÜREKLİ: Türkiye ABD üslerini 25 Temmuz 1975'te nasıl kapattı?

"ABD Üsleri'nin kapatılma süreci", Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra  ABD ambargosuna cevap olarak CHP-MSP Koalisyon hükümetinin ortakları Bülent Ecevit ve Necmettin Erbakan başlattı.  Süleyman Demirel ile devam etti.  ABD üstlerinin kapatılması, Türkiye'nin bağımsızlık konusunda kararlılığın ortaya koymuştur. Bu onurlu politika, tarihe geçmiştir.

20 Temmuz 1974'te Kıbrıs Barış Harekatı nedeniyle uygulanan ABD Ambargosu, sadece ve sadece ABD karşıtlığını yoğunlaştırmıştır.  Ambargo tehdidine aldırmayan Ecevit ile  Erbakan, harekata devam etmiş ve ABD'ye meydan okumuştur.

Daha sonra 1. MC Hükümetinin Başbakanı olan Süleyman Demirel, ambargonun kaldırılmasını, aksi takdirde sayısı 21'i bulan ABD üslerinin kapatılacağını ilan etti.

sm1.jpg
 

Amerikalılar, Anarşi ile boğuşan Türkiye'nin ABD üslerini kapatmaya cesaret edemeyeceğini düşünüyorlardı.  ABD'nin ambargosu, TSK'nın kullanacağı mühimmat ve yedek parçaları kısıtlıyordu. Üstüne üstlük anarşi de körükleniyordu.   

Demirel'in liderliğini yaptığı 1.MC Hükümeti'nin, 25 Temmuz 1975 tarihli bir kararnamesi, "Ambargoyu kaldırın, aksi takdirde üsleri kapatırım" kararlılığını gösteriyordu. 

Süleyman Demirel, Kıbrıs Harekâtı’ndan sonra Türkiye’ye uygulanan silah ambargosunun kaldırılmaması nedeniyle 1975 yılında Amerikan üs ve tesislerini tamamı kapattı. 21 üs ve tesiste, 5 bin asker ve sivil personel bulunuyordu.

Demirel, dönemin ABD Dışişleri Bakanı Kissenger ile Türkiye’de, Başkan Ford ile Brüksel’de silah ambargosunun kaldırılması konusunu görüşmüştü. Türkiye’ye uygulanan ambargonun TSK’nın savaş gücünü zayıflattığını ve dolaylı olarak da NATO’nun gücünün zaafa uğradığını anlattı. Muhatapları konunun ciddiyetini kavrayamadılar, kulak arkası ettiler ve Demirel lafı uzatmadı, diplomatik geyik muhabbetlerine girmedi, 25 Temmuz 1975 tarihili Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile üsler ve tesisler kapatıldı; asker ve sivil personel sınır dışı edildi. Kapatılmayan İncirlik ise sadece NATO amaçlı kullanımla sınırlandırıldı.

Ve Türk Silahlı Kuvvetleri üslerin yönetimini ele aldı.

Kıbrıs çıkartmasından itibaren (1974) ambargo altında neredeyse dünyadan dışlanmış Türkiye, Bakanlar Kurulu kararıyla dünyanın jandarmasını kapı dışarı etti.

Bu tarih ilginçti, çünkü İncirlik'in de içinde bulunduğu üsler kapanırken Demirel Adana'daydı.

Demirel, Adana'da Aslantaş Barajı'nın açılışını yaparken, İncirlik Üssü ve Zincirbozan'da bulunan ABD Üssü'nde ABD bayrakları iniyor, yerine Türk Bayrakları göndere çekiliyordu.  Zincirbozan daha sonra 12 Eylül darbesinde Demirel ve Ecevit'in kapatılacağı cezaevi olacaktı..

ABD şokta idi. Olayı bir şaka sandı. Ama Türk Devleti şaka yapmıyordu.

İktidar ve muhalefet söz konusu devletin bağımsızlığı olunca kenetlenmişlerdi. 

sm2.jpg

Üslerin kapanma tarihinden bir hafta sonra..

Sonunda, 1978 tarihinde ABD Kongresi ambargo kararını kaldırdı; buna rağmen üsler ve tesisler hemen/otomatikman açılmadı. 12 Eylül’ün kudretli generalleri 18 Kasım 1980’de açılışa izin verdiler..

Elbette Türk Devleti üslerin açılmasına hemen izin vermedi.

ABD üsleri bir bir boşaltılırken, askerleri de ülkeden çıkarıldı.

ABD Senatosunun kararı ile yumuşamayan Türk Hükümeti'ne karşı ABD, bu kez ambargoyu sertleştirme kararı aldı.

Fakat ABD'nin bu kirli siyaseti Türk Devleti'nin çelik iradesine ve kararlılığına çarpıyordu.

1978 yılına gelindiğinde Ambargo ile Türk Devleti'ne baş edemeyeceğini anlayan ABD Kongresi ambargonun tamamıyla kaldırılması kararı aldı.

Ama Türk devleti bağımsızlığından ödün vermeyecekti ve üslerin açılmasına yine izin vermedi.

Mesaj açıktı: Sizin ambargo ile kararlarınızın bizim bağımsızlık kararımızla bir ilgisi yoktur.

sm3.jpg

Bu kez ABD, kirli siyasetini daha da kirleterek, Türkiye içinde beslediği "Çocukları"nı devreye soktu. ABD'li yetkililer, "Bizim çocuklar iyi işi yaptı!" dediler.. ABD'nin çocukları, 12 Eylül 1980'de yönetime el koydu. Parlamento, siyasi partiler, sendikalar kapatıldı, hak ve özgürlükler askıya alındı.

12 Eylül'de yönetime el koyan "ABD'nin çocukları" 18 Kasım 1980'de (2 ay 6 gün sonra) ABD üslerinin açılması kararını aldı.. 

Türk devletinin bağımsızlığının bir simgesi olarak kapatılan ABD üsleri, ABD'ye teslimiyetin bir ifadesi olarak "ABD'nin çocukları" tarafından yeniden açılmıştı. Üstelik, üsleri kapatan Demirel, ABD bayrağını indirdiği Zincirbozan'da tutsak edildi.

Devletin bir hafızası vardır...  

ABD ambargo yaptırımlarına Tür devletinin cevabı hiç bir zaman değişmez..

 

 

 






YORUMLAR

Henüz Yorum Eklenmemiştir.Bu Haber'e ilk yorum yapan siz olun.

YORUM YAZ



FACEBOOK YORUM
Yorum

ÇOK OKUNAN HABERLER
VİDEO GALERİ
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER HABERLER
FOTO GALERİ
YUKARI