Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile anlaşmaların imza töreninin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, Türkiye-Kazakistan ticaret hacmine ilişkin, "İnşallah birlikte atacağımız adımlarla 10 milyar dolar hedefine ulaşacağız." dedi.

Tokayev'in Türkiye'ye Cumhurbaşkanı olarak ilk resmi ziyaretini gerçekleştirdiğini ve Tokayev ile heyetini misafir etmekten büyük memnuniyet duyduğunu belirten Erdoğan, "Kazakistan, nasıl bizim ata yurdumuzsa, Türkiye de Kazak kardeşlerimizin ikinci evidir. Yahya Kemal Beyatlı'nın, Fuat Köprülü'ye 'Sen Ahmet Yesevi'ye bak, bizim köklerimizi orada bulacaksın.' dediği söylenir. Anadolu'yu bizlere vatan kılanlar, Hoca Ahmet Yesevi'nin hikmet ocağında pişen gönül erleridir. Pir-i Türkistan Yesevi Hazretlerinin uyandırdığı çıraların ışığı, asırlardır olduğu gibi bugün de yolumuzu aydınlatıyor." diye konuştu.

Türkiye ve Kazakistan'ın diplomatik ilişkilerinin 30'uncu yıl dönümünün idrak edildiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

"Az önce imzaladığımız ortak bildiri ile iş birliğimizi, geliştirilmiş stratejik ortaklık seviyesine yükselttik. Türkiye ile Kazakistan, gücünü müşterek tarih, dil, din ve kültür bağlarından alan köklü ilişkilere sahip iki kardeş ülkedir. Türkiye olarak Kazakistan'ın istikrarına ve huzuruna büyük önem veriyoruz. Ocak ayında Kazakistan'da yaşanan elim olaylarda hayatını kaybedenler için tekrar başsağlığı ve yaralananlara acil şifalar diliyorum. Dostumuz Kazakistan'ın inşallah daha da güçlenerek çıktığına inanıyorum.

Sayın Tokayev'in yeni Kazakistan'ın şekillendirilmesinde gösterdiği azim ve irade takdire şayandır. Bu kapsamda yürütülen kapsamlı reform programını destekliyoruz. Kazak kardeşlerimizin istikrarı, huzuru, güvenliği ve refahı için üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzun altını tekrar çizmek istiyorum. Gerek siyasi gerek askeri gerek ekonomik gerekse ticari, kültürel her alanda biz bu dayanışmamızı sürdürerek geleceğe omuz omuza, emin adımlarla yürüyeceğiz. Her hal ve şart altında Kazakistanlı kardeşlerimizin yanında olacağız. Maziden atiye kurduğumuz köprüyü güçlendirerek, beraberce yolumuza devam edeceğiz."

10 MİLYAR DOLAR HEDEFİNE ULAŞACAĞIZ

Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev ile görüşmelerinde iki ülke arasındaki ilişkileri tüm boyutlarıyla gözden geçirdiklerini belirterek, "İş birliğimizin gerek ikili düzeyde gerek çok taraflı platformlarda daha da geliştirilmesi ve derinleştirilmesi imkanlarını değerlendirdik. Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticaret hacmi, geçtiğimiz sene bir önceki yıla oranla yüzde 58 artarak 5,3 milyar doları aştı. Böylece 5 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefimizi kısa sürede geride bırakmış olduk. Şimdi inşallah birlikte atacağımız adımlarla, aynı hızla 10 milyar dolar hedefine ulaşacağız. Yarın Türk iş adamlarıyla yapacağınız toplantının bu açıdan özellikle faydalı olacağına inanıyorum." dedi.

Türk firmalarını, Tokayev liderliğindeki Kazakistan'a daha fazla yatırım yapmaya teşvik etmeyi sürdüreceklerini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:

"Görüşmelerimizde, ulaştırmadan karşılıklı yatırımlara, savunma sanayinden enerji, eğitim ve kültüre kadar çok çeşitli alanlardaki geniş iş birliği potansiyelinden daha fazla faydalanma hususunda mutabık kaldık. Ayrıca bölgesel ve uluslararası meselelerde fikir teatisinde bulunduk. Özellikle Ukrayna'daki durumun bölgesel ve küresel etkilerini ele aldık. Yaklaşık 19 milyon nüfusa sahip Kazakistan ile 85 milyon nüfusa sahip Türkiye'nin dayanışmasının ne kadar önemli olabileceğini takdir edersiniz.

Özellikle krizin Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü temelinde barışçıl yollarla çözülmesi yönündeki görüşlerimizin örtüştüğünü müşahede ettik. Biliyorsunuz Ukrayna'daki savaşın sona ermesi için ilk günden bu yana yoğun çaba sarf ediyoruz. Tabii bu savaş, Türk devletlerinin gerek ikili düzeyde gerek Türk Devletleri Teşkilatımız çatısı altındaki dayanışması ve iş birliğinin önemini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Değerli kardeşimle Türk Devletleri Teşkilatının yanı sıra Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı gibi platformlarda dayanışmamızı sürdürme kararlılığımızı teyit ettik. Kaldı ki aramızda Stratejik İşbirliği Konseyi ile alakalı toplantımızı da inşallah ekim ayında Kazakistan'da gerçekleştireceğiz."

İmzalanan anlaşmalarla Türkiye-Kazakistan ilişkilerinin ahdi zeminini çok daha kuvvetlendirecek adımlar attıklarını belirten Erdoğan, görüşmelerin iki ülke için hayırlara vesile olmasını diledi.

TOKAYEV'İN AÇIKLAMALARI

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Türkiye'nin Kazakistan için "çok önemli stratejik ortak" olduğunu belirterek yarın Türk iş dünyası temsilcileriyle yapacağı görüşmelerde değeri yaklaşık 1 milyar dolar olacak ticari evraka imza atılacağını söyledi.

Türkiye'ye ziyarette bulunan Tokayev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile baş başa ve heyetlerarası görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

Türkiye'ye daveti nedeniyle Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür eden Tokayev, gösterdiği misafirperverlik dolayısıyla Erdoğan'a şükranlarını sundu.

Tokayev, bugün birçok konu üzerinde kapsamlı görüşmeler yaptıklarını, fikir teatisinin derinlemesine ve anlamlı geçtiğini kaydetti.

'ERDOĞAN BİLGE VE SAYGIN BİR SİYASETÇİDİR'

Kasım Cömert Tokayev, "Cumhurbaşkanı sayın Recep Tayyip Erdoğan bilge ve saygın bir siyasetçidir. Onun vizyonu geniştir. Bu yüzden fikirleri çok değerlidir." dedi.

Türkiye'nin Kazakistan'ın bağımsızlığını ilk kabul eden ülke olduğuna işaret eden Tokayev, "Bunu Kazak halkı hiçbir zaman unutmayacaktır. Kazakistan için Türkiye'den hiçbir zarar gelmemiştir. Her zaman iyilik görmüşüzdür. Bugüne kadar böyle olmuş ve böyle devam edecektir." ifadesini kullandı.

Tokayev, Kazakistan ve Türkiye'nin ortak köklere sahip kardeş ve dost ülkeler olduğuna dikkati çekerek ülkesinin yurt dışındaki ilk büyükelçiliğinin Ankara'da açıldığını ve bunun sembolik anlamının büyük olduğunu dile getirdi.

TÜRKİYE ÇOK ÖNEMLİ STRATEJİK ORTAKTIR

İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 30. yıl dönümü olduğunu aktaran Tokayev, bu dönem zarfında iş birliğinin pekişerek stratejik ortaklık halini aldığını ve kapsamlı anlaşmalarla hukuki altyapının oluşturulduğunu belirtti.

Ticari, ekonomik, kültürel ve insani ilişkiler ile küresel ve bölgesel teşkilatlar nezdindeki etkileşimin başarılı şekilde geliştiğine işaret eden Tokayev, "Türkiye Kazakistan için çok önemli stratejik ortaktır." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın iki ülkenin iş birliğini geliştirmeye yaptığı katkıyı "yüksek" olarak değerlendiren Tokayev, bundan memnuniyet duyduğunu ifade etti.

Tokayev, Türkiye'nin her zaman Kazakistan'a destek verdiğini ve bunu her zaman hissettiklerini dile getirdi.

Bugün ikili görüşme sonucunda önemli anlaşmalar elde ettiklerini vurgulayan Tokayev, ziyaretin siyasi, ticari, ekonomik, yatırım, kültürel, insani, askeri, teknik ve diğer alanlardaki iş birliğini daha da pekiştirmeye imkan sağlayacağını vurguladı.

Tokayev, "Özellikle Trans-Hazar uluslararası taşımacılık güzergahının potansiyelini tam olarak kullanmaya iki ülke de niyetlidir. Jeopolitik durumun çetin bir hal aldığı dönemde bu güzergahın önemi daha da artmıştır." değerlendirmesini yaptı.

Kazak-Türk iş birliğini yeni düzeye taşımak için "Genişletilmiş Stratejik İş Birliği" hakkındaki ortak bildiriyi kabul ettiklerini de dile getiren Tokayev, çeşitli alanlardaki bağları yeni seviyeye çıkaracak hükûmetler arası önemli belgeler imzalandığını bildirdi.

Tokayev, "Bu, kardeşliğimizi pekiştirerek ve etkileşimimizi derinleştirecek önemli bir adımdır. Kazakistan ve Türkiye, Avrasya kıtasında barış ve istikrarı sağlama işine büyük önem vermektedir. Bu bakımdan iki ülke uluslararası ve bölgesel düzeyde yakın bağlar kurmuştur." dedi.

Ticari ve ekonomik yatırım iş birliğinin iki taraflı bağların öncelikli alanlarından biri olduğunu aktaran Tokayev, Türkiye'nin Kazakistan'ın dış ticaret ortakları sıralamasında ilk 5'te yer aldığını söyledi.

Tokayev, karşılıklı ticaret hacminin 5 milyar dolara ulaştığına da dikkati çekerek "Bu göstergeyi 10 milyar dolara ulaştırmayı hedefliyoruz." ifadesini kullandı.

- "Görüşmelerde değeri yaklaşık 1 milyar dolar olacak ticari evraka imza atılacak"

Türk yatırımcıların Kazakistan ekonomisine 4 milyar dolardan fazla yatırım yaptığını, Kazak iş adamlarının da Türkiye'ye 1 milyar dolardan fazla yatırımda bulunduğunu kaydeden Tokayev, iki ülke arasındaki ortak projelerin sayısının 150'ye ulaştığını ve 5,5 milyar dolar değerinde olduğunu bildirdi.

Yatırım iş birliğini daha da genişletmek için yarın Türk iş dünyası temsilcileriyle bir araya geleceğini aktaran Tokayev, "Görüşmelerde değeri yaklaşık 1 milyar dolar olacak ticari evraka imza atılacak." dedi.

Tokayev, ayrıca Karma Ekonomik Komisyonun (KEK), ticari ekonomik iş birliğini geliştirmeye büyük ivme kazandırdığının da altını çizdi.

Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) da önemli rol üstlendiğine dikkati çeken Tokayev, geçen yıl Türk Devletleri İşbirliği Konseyinin tam teşkilat olarak tekrar kurulmasının memnuniyet verici olduğunu, bunun herkesin ortak başarısı olduğunu kaydetti.

Tokayev, öte yandan eğitim ve kültür alanındaki ilişkileri daha da geliştirme konusunda anlaştıklarını belirterek TDT'nin Kazakistan için çok önemli olduğunu, her zaman destek vereceklerini söyledi.

Kazakistan ve Türkiye'nin çok yönlü bağlarını pekiştirmek için çok olanağın bulunduğunun altını çizen Tokayev, bugünkü önemli anlaşmaların bunun net bir göstergesi olduğunu dile getirdi.

Tokayev, iki ülke arasındaki bağları daha da derinleştirmek için Kazakistan'da üst düzey ikili görüşme yapmanın önemini vurgulayarak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı ülkesine davet etti.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Nur Sultan'da Üst Düzey Stratejik İş Birliği Konseyinin 4. toplantısını gerçekleştirmeyi umduklarını belirterek "Birbirimize destek çıkarak başarıya beraber ulaşacağımıza inanıyorum. İki ülkenin dostluğunun ilelebet olması diliyorum." dedi.

15 ANLAŞMA İMZALANDI

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti arasında ulaşım, savunma sanayii, askeri istihbarat, bilişim teknolojileri, kültür, tarım, taşımacılık, ticaret, gümrük, çevre, eğitim, gençlik, iletişim ve arşiv alanında 15 anlaşma imzalandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev başkanlığındaki baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak anlaşmalar imza altına alındı.

Bu kapsamda iki ülke arasında Geliştirilmiş Stratejik Ortaklığa İlişkin Ortak Bildirisi'ne, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev imza attı.

Türkiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı ile Kazakistan Enformasyon ve Toplumsal Kalkınma Bakanlığı arasında Kitle İletişim Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı'nı Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Kazakistan Cumhuriyeti Enformasyon ve Toplumsal Kalkınma Bakanı Askar Umarov imzaladı.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşması, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ve Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve Altyapı Geliştirme Bakanı Kairbek Uskenbayev tarafından imzalandı.

Türkiye ile Kazakistan Arasında Hizmet Ticareti Anlaşması'nın Müzakere Çerçeve Belgesi'ne, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Kazakistan Başbakan Yardımcısı, Ticaret ve Entegrasyon Bakanı Bakhyt Sultanov imza attı.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Veri Değişimi ve Basitleştirilmiş Gümrük Hattı Kurulmasına Yönelik Anlaşma'ya Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Mukhtar Tileuberdi imza koydu.

Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü ile Kazakistan Cumhuriyeti Ekoloji, Jeoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Ormancılık ve Yaban Hayatı Komitesi Arasında Ormancılık Alanında İşbirliği Hakkında Mutabakat Zaptı, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi ile Kazakistan Ekoloji, Jeoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Serikkali Brekeshev tarafından imzalandı.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Bitki Koruma ve Bitki Karantinası Alanında İşbirliği Anlaşması'na, Tarım ve Orman Bakanı Kirişçi ve Kazakistan Tarım Bakanı Yerbol Karashukeev imza attı.

Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Dijital Gelişim, İnovasyon ve Havacılık-Uzay Sanayii Bakanlığı Arasında Bilişim Teknolojileri Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı'nı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Kazakistan Dijital Kalkınma, İnovasyon ve Havacılık-Uzay Sanayii Bakanı Bagdat Mussin imzaladı.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti arasında Askeri İstihbarat İşbirliği Protokolü ile Askeri Arşiv, Askeri Tarih, Askeri Müzecilik ve Askeri Yayım Alanlarında İşbirliği Protokolü Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Kazakistan Savunma Bakanı Ruslan Zhaxylykov tarafından imzalandı.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Eğitim Alanında İşbirliği Anlaşması'nı, Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ve Kazakistan Eğitim ve Bilim Bakanı Askhat Aimagambetov imza altına aldı.

Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Kazakistan Cumhuriyeti Kültür ve Spor Bakanlığı Arasında Sinematografi Alanında Mutabakat Zaptı, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı Dauren Abayev tarafından imzalandı.

Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Enformasyon ve Sosyal Gelişim Bakanlığı Arasında Gençlik Politikası Alanında Mutabakat Zaptı'na, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu ile Kazakistan Enformasyon ve Toplumsal Kalkınma Bakanı Askar Umarov imza attı.

Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Ekoloji, Jeoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Arasında Çevre Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı'na, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ve Kazakistan Ekoloji, Jeoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Serikkali Brekeshev imza attı.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Kültür, Enformasyon ve Spor Bakanlığı Arasında Arşiv Alanında İşbirliği Protokolü'nü, Devlet Arşivleri Başkanı Uğur Ünal ve Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı Dauren Abayev imzaladı.